Istorija i tajne zatvorenih ruskih gradova oduvek privlače veliku pažnju znatiželjnika. Jedan od takvih gradova jeste i Sarov, koji se nalazi 370 km istočno od Moskve, u Nižegorodskoj oblasti. Grad ima manje od 100.000 stanovnika i taj broj je strogo ograničen.
Sarov, grad koji je nastao 1706. godine, nije odmah bio zatvroreni grad. Sve do revolucije 1917. godine to je bilo selo najviše poznato po manastiru prepodobnog Serafima Sarovskog. Po završetku Drugog svetskog rata Komunistička partija je ovo naselje prepoznala kao idealno mesto za tajne objekte, budući da je bilo okruženo močvarama. Već 1946. godine u Sarov su premešteni strateški objekti za istraživanje i razvoj nuklearnog i termonuklearnog naoružanja. Naselje ubrzo dobija oznaku “strogo poverljivo” budući da su tu pravljena i punjenja za avio-bombe, krstareće rakete, torpedo i interkontinentalne balističke rakete. Obični ljudi nisu mogli ući u Sarov, a grad je uklonjen i sa sovjetskih geografskih karata. Ulazak u grad nije dozvoljen licima koja poseduju dvojno državljanstvo, turistima i osuđenima za teška krivična dela.
Foto: Military-Today.com
U posleratnim godinama grad i njegovi poslenici su čuvani u najvećoj tajnosti, zbog čega je čak šest puta menjao ime. Godine 1954. grad je dobio zvanično ime Kremljov, na osnovu ukaza o osnivanju tajnih naselja. Svega šest godina nakon toga dobija kodirano ime “Arzamas-75”, budući da su zatvoreni gradovi u Rusiji često dobijali nazive sa brojčanom oznakom, s tim što cifre u nazivima nisu značile baš ništa. U periodu od 1966. do 1994. grad je nosio naziv “Arzamas-16”. Nakon raspada SSSR-a grad ponovo vraća naziv Kremljov, ali samo na godinu dana. Od 1995. ponovo je postao Sarov, kako se i danas zove.
U Sarovu su živeli i radili tvorci prve sovjetske hidrogenske bombe Andrej Saharov i Julij Hariton, kao i akademik Jakov Zeljdovič čije ime i delo je Sovjetski Savez držao u najvećoj tajnosti. I danas je grad sedište ruskih tajnih nuklearnih istraživanja, tako da je i dalje pristup gradu ograničen.
